BRONIE KOBUDO

BO nazywany również „KON” na Okinawie to kij zwykle dębowy (czerwony dąb) lub wykonany z drewna Areca Kuba (gatunek palmy).

Najczęściej używa się kija p długości 6 stóp (1,83 m), zwanego także Rokkushakubo (Rokku = 6 shaku = pomiar blisko stóp). Oczywiście występują też inne długości. Najdłuższe używane niegdyś Bo było długości 13 stóp (prawie 4 m) – Bajobô (koń Bo).

Zwykle Bo jest na środku grubsze (ok 3 cm) i zwęża się na końcach (ok. 2 cm). Takie wykonanie BO pozwala lepiej je kontrolować (przesunięty środek ciężkości), a stożkowe końce pozwalają wykonać bardziej penetrujące techniki.

Ze wszystkich broni, kij jest najstarszym towarzyszem człowieka. Od czasów starożytnych Bo było używane  w codziennym życiu, bez względu na różnicę klas (chłopi, kupcy, rzemieślnicy, wojownicy, mnisi).Sztuka Bo powstała z jego użytkowania. Dzięki temu, techniki i kata są szczególnie liczne w porównaniu do innych rodzajów broni. Jest to podstawowa broń w Kobudo, jedna z najwcześniej i najlepiej wypraktykowanych pod kątem technik i możliwości ich użycia. Trening z BO doskonale uczy koordynować ruchy całego ciała. Praktycy zaczynają z Bo i pracują nad doskonałym opanowaniem technik przez całe życie.

Sai to metalowy trójząb. Przypomina trochę sztylet, ale jego koniec nie jest ostry tylko stożkowy, cylindryczny lub o przekroju ośmiokątnym. Długość „ostrza” musi umożliwić ochronę całej przedramienia. Uchwyt Sai jest owinięty liną lub paskami tkaniny lub skóry dla pewniejszego uchwytu. Garda ma zadanie, chroniąc jednocześnie dłoń, odbić lub zablokować atak miecza lub Bo; mogła nawet złamać ostrze samurajskiego miecza. Jej spiczaste końce służyły także do ataku w nadgarstek lub dłoń napastnika  podczas blokowania.

Sai, które są stosunkowo ciężkie (prawie jeden kilogram), powinny być dobrze wyważone, aby ułatwić manewrowanie i rzucanie.

Zazwyczaj stosuje się je w parach. Z bronią w każdej strony, możliwe są do wykonania techniki obrony jedną ręką i atak drugą. Trzecie Sai może być wsunięte za pas. Było używane do rzucenia lub aby wymienić złamane Sai podczas walki.

Sai zostało sprowadzone na Okinawę przez chińskie wojsko, w czasie, gdy w kwitł handel z Chinami. Używała ich policja i „Chikusaji” służyła jako broń do utrzymania porządku publicznego.

Przy ćwiczeniach z Sai należy przyłożyć wiele uwagi w odpowiednią pracę nadgarstka.

W treningu Kobudo, Sai jest drugą poznawaną bronią.

TONKUWA – znana bardziej pod chińską nazwa „tonfa”, została wynaleziona na wzór Tunguwa, dosłownie „naczynie, z którym bierzemy garnek/dzbanek”.

Zazwyczaj wykonana z dębu, lub innego twardego i odpornego drewna, Tunkuwa ma około 50 cm długości i ma kształt cylindryczny, kwadratowy lub trapezowy. Jej długość powinna umożliwić ochronę całego przedramienia, przy trzymaniu za uchwyt.Ten jest cylindryczny a długością musi odpowiadać szerokości dłoni

Tunkuwa występuje w różnych wielkościach i wersjach. W większości państw została zaadoptowana przez policję i służby bezpieczeństwa. Oczywiście służby są wyposażone w nowoczesne tonfy – dłuższe i wykonane z tworzyw sztucznych. Inne przeznaczenie (prewencja, używanie tonfy do zakładania dżwigni) wymusza inną obsługę broni i inne techniki.

Tonkuwa, praktykowana na Okinawie, stosowana jest w parach. Umożliwia to wykonanie bloku jedną bronią i błyskawiczną kontrę drugą.

Wykonanie prawidłowej techniki z Tonkuwą wymaga odpowiedniej siły i rozciągnięcia nadgarstków. Ponadto, aby mocno trzymać Tonkuwe wzdłuż przedramienia, ćwiczący musi utrzymywać niemal stałe napięcie w nadgarstku i przedramieniu. Po kilku godzinach treningu, skurcze nie są rzadkością.

W treningu Kobudo, Tonkuwa jest trzecią poznawaną bronią, po BO i SAI.

NUNCHAKU to z pewnością najbardziej znana broń z Okinawy. Zwane jest także „Sosetsukon”.   W swej pierwotnej postaci, to dwa krótkie kije (1-2 stóp) połączone za pomocą liny, końskiego włosia czy plecionej słomy ryżowe, w niektórych przypadkach, łączone łańcuchem, aby wytrzymywać ataki ostrej broni.

Podobnie jak w przypadku Sai czy Tunkuwa, długość Nunchaku musi umożliwiać ochronę całości przedramienia.Długość liny lub łańcucha może wahać się od kilku centymetrów do kilku metrów w zależności od wykorzystania (walki lub owinięcia wokół nóg konia). Dla współczesnego nunchaku, odległość między 2 pałkami (rozciągnięty sznurek) odpowiada szerokości dłoni.

Odległość ta powinna być zachowana dość dokładnie, w przeciwnym razie są trudności z obsługą broni jeśli jest zbyt krótka a jeśli jest zbyt długa, techniki mogą być niebezpieczne dla  ruchów niebezpiecznych dla ćwiczącego.

Trudno dokładnie określić pochodzenie tej broni: wg jednych źródeł nunchaku ewoluowało z cepa do młócenia słomy ryżowej, według innych powstało z rodzaju wędzidła dla konia.

Zasada działania nunchaku opiera się na szybkości i dużej siły odśrodkowej. Jest to broń, zarówno bardzo techniczna jak i niebezpieczna w użyciu. (generowane są siły o nacisku 800 kg/cm2)

Nunchaku to czwarta broń którą się studiuje w treningu tradycyjnego Kobudo.

Jo to krótki kij (120 cm).Obsługa Jo jest zupełnie inna od Bo mimo podobieństwa. Jego niewielki rozmiar pozwala na bardzo szybkie ruchy dzięki przesuwaniu chwytu dłoni.Obchodzenie się z Jo praktykowane w Okinawa Kobudo różni się od tej stosowanej w Aikido (Aiki-Budo).

W tradycyjnym systemie szkolenia Okinawa Kobudo, Jo jest piątą poznawaną bronią.

Sansetsukon (dosłownie „trzy częściowy kij”) – trzy-częściowy zespół nunchaku, gdzie pałki są o długości 65 cm i są połączone ze sobą łańcuchem (7 cm).

Metalowe ringi są przymocowane do łańcuchów aby zwiększyć hałas podczas wykonywania techniki w celu przestraszenia przeciwnika.

Pochodzenie tej broni jest chińskie, jej chińska nazwa to San Jie Gun. Obsługa Sansetsukon jest skomplikowana i niebezpieczna, głównie przez swój rozmiar i siłę odśrodkową.

Jednocześnie konstrukcja broni pozwala na bardzo efektywne sekwencje bloków i jednoczesnego ataku. W tradycyjnym systemie szkolenia Sansetsukon jest szóstą bronią którą się poznaje.

Nunti to rodzaj włóczni, składa się z dwóch elementów: długiego kija (1,70 m), na końcu którego zamocowane jest Manji-Sai

Broń ta została wprowadzona w Okinawie w czasie, gdy kwitł handel z Chinami (około 500 do 600 lat temu). W tradycyjnym systemie szkolenia, Nunti i Manji Sai jest siódmym bronią którą się poznaje. Ćwiczy się z nią od stopnia 3 Dan.

Manji Sai przypomina Sai, ale nie ma uchwytu. Manji Sai mogą być symetryczne. Garda ułożona jest w kształcie „S”. Manji Sai, używany niezależnie od Nunti, stosowane jest parami. Jest to broń do rzucania.

Kama, czyli sierp – narzędzie rolnicze używane do dziś. W Okinawa Kobudo używa się go bez modyfikacji.Drewniany uchwyt ma długość około 30 cm.Stal ostrza jest nieznacznie wygięta prostopadle do rękojeści.

Kama stosuje się w parach. Techniki obejmują blok a następnie uderzenie, przebicie lub cięcie. Istnieją dwa modyfikacje Kama – Manri Kigusari Kama – z ciężarkiem przymocowanym łańcuchem do rękojeści (wymyślone i używane głównie w Japonii). Na Okinawie używano Kusarigama (Kusari Kama) ze sznurkiem przymocowanym do rękojeści i zawiązanym na nadgarstku, co pozwalało dotrzeć do przeciwnika z dużej odległości.

Sensei Kenyu Chinen specjalizuje się w tej broni – bardzo widowiskowej, ale też bardzo niebezpiecznej.

Obsługa Kama jest tak niebezpieczna, że uważa się, że treningi z tą bronią można rozpocząć od stopnia 3 Dan. Można wprawdzie rozpocząć treningi od drewnianych Kama, ale ryzykiem jest paradoksalnie brak ryzyka, bardzo łatwo jest zapomnieć że najmniejszy błąd może mieć poważne konsekwencje. Kama jest ósmą bronią w tradycyjnym systemie szkolenia Kobudō. Jest też uważana za najbardziej niebezpieczną.

EKU – wiosło -było bronią rybaków i używano go jako broń w konfliktach z innymi rybakami a w razie potrzeby,  w obronie przed obcymi..

Cios zadany płaską części Eku jest tak potężny, że mógł ściąć głowę. Ta sama strona była również stosowana do techniki sypania piasku w oczy przeciwnika.Koniec części płaskiej jest ścięty. Techniki z Eku są podobne do tych z Bo, z preferencją do gwałtownych i ostrych

ataków .Obsługa tej broni jest trudne, w szczególności z powodu jego niesymetrycznego wyważenia.W Okinawa Kobudo treningi z Eku rozpoczyna się od stopnia 4 dan. To dziewiąta broń w tradycyjnym systemie szkolenia.

Praktykowanie kata z Eku rozwija jednocześnie elastyczność technik oraz ich szybkość i siłę. Kata z Eku było ulubionym kata Mistrza Shinpo Matayoshi.

Timbei to tarcza wykonana pierwotnie z skorupy żółwia, później z metalu. Średnica Timbei wynosi około 45 cm.

Po wewnętrznej stronie Timbe umieszczony jest uchwyt oraz paski aby przymocować tarcze do ramienia. W parze z Timbei używa się Seiryuto czyli maczetę (o długości ok 60 cm).Uchwyt maczety wykonany jest z drewna, a ostrza jest stalowy.  Timbei trzymany jest w lewej ręce (dla praworęcznych) i służy nie tylko do ochrony, ale także do ataku. W tradycyjnym systemie szkolenia to 10 broń, którą się poznaje.

Kue czyli motyka to narzędzie rolnicze, stosowane w Okinawa Kobudo bez modyfikacji.

Obsługi tej broni jest trudna; nie tylko z powodu swojej wagi, ale przede wszystkim ze względu na nierówne rozmieszczenie wagi. Treningi z Kue zaczyna się od stopnia 5 Dan. To jedenasta broń w tradycyjnym systemie szkolenia.

Suruchin składa się z długiej liny z ciężarkiem zamontowanym na każdym końcu.

 Używany jako lasso pozwalało złapać wroga i zadławić lub rozbroić. Suruchin jest dwunastą bronią poznawaną w tradycyjnym systemie szkolenia.

Wariantem Suruchin jest Kusari – to długi łańcuch do 4 m długości, który, owinięty wokół ramienia, jest skuteczną ochroną przed ostrymi broniami.